Günümüzde birçok platformda yığınla bulabileceğimiz selfie tarzı fotoğraflar, çoğumuzun sevdiği yeni çağın bir başka kültürü olarak düşünülse de, bazı kişilerde oldukça etkili bir amaç haline gelebiliyor. Öyle ki kişilik bozukluklarına dahi yol açabiliyor. Bu durumda ise insanın aklına bir soru geliyor: Selfie fotoğraf çekmek bir narsisizm belirtisi mi?

Öncelikle bir tanımla başlayalım:

Narsisizm Nedir?

Narsisizm veya özseverlik, kişinin kendisine tapması, kabaca tabirle kişinin kendisine aşık olması olarak tanımlanan bir terimdir. Farklı tanımları ve kullanımları mevcuttur. Sigmund Freud ise Narsisizmi “Dış dünyadan soyutlanan libidonun (cinsel enerji) egoya (ben) yönlendirilmesi” şeklinde açıklamaktadır.

Narsisizm kavramını daha eğlenceli bir yoldan öğrenmek isterseniz Burcu Bakdur’un “Narsisizm Nedir?” isimli videosunu aşağıdan izleyebilirsiniz.

Narsisizm aynı zamanda bir kişilik bozukluğu olarak da tanımlanmaktadır. İçinde bulunduğumuz dijital çağın en önemli aktörlerinden biri olan sosyal medya, bu bağlamda bireylerin narsist olması için elverişli bir ortam sunmaktadır.

Bir sosyal medya narsistinin davranışları nelerdir?

Yapılan araştırmada sosyal medya narsistinin nasıl davranışlar sergilediği de aşağıdaki maddelerle açıklanıyor:

• Sık sık profil fotoğrafını değiştirmek (ilgi çekmek ve takdir görmek),
• Çok fazla arkadaş talebinde bulunmak (gerçek arkadaşlık kurmak için değil, dikkat çekmek ve arkadaş sayısının çok olduğunu göstermek),
• Çok fazla paylaşım yapmak (daha fazla beğeni almak),
• İnsanları basit konularda dahi bilgilendirmeye çalışmak (kendi reklamını yapmak),
• Abartılı bir şekilde sürekli sosyal medya hesaplarını kontrol etmek (kendileri hakkında yapılan hiçbir yorumu veya paylaşımı gözden kaçırmamak),
• Destek aramak (kötü bir gün geçirdiklerinde, kendilerine ne kadar mükemmel bir hayatları olduğunu hatırlatması amacıyla sık sık sosyal medya akışına bakmak)

Bir sosyal medya narsisti aynı zamanda aniden öfkelenme gibi davranışlarda da bulunabilmektedir. Örneğin basit bir yorumdan dolayı ani tepkiler verme veya bazı konularda kendilerine karşı çıkılma gibi…

Selfie bağımlılığının yol açtığı olumsuzluklar

Selfie bağımlılığının kişilere doğrudan bir etkisi olmasa da narsisizm belirtilerinin sonuçlarını da doğurabilmektedir. Bunlar arasında en yaygın olanları ise şunlardır:

• Güvensizlik / Özgüven eksikliği,
• Kendini nesneleştirme,
• Bağımlılık,
• Arkadaşlıkların, ilişkilerin zarar görmesi,
• Beden algı bozukluğu,
• Depresyon.

Yaşanmış bir örnek: 2014 yılında 19 yaşındaki Danny Bowman adında bir genç, intihar girişiminde bulundu. Sebebi ise günde 10 saatini harcamasına rağmen mükemmel bir selfie fotoğrafı çekememesiydi. (Ayrıntılar)

Selfie bağımlılığı nasıl kontrol altına alınabilir?

Genel anlamında bakıldığında sosyal medya ve selfie ikilisi, kişinin kendini ifade edebilmesi açısından oldukça uygun bir ortam sağlamaktadır. Ancak bu durumun bağımlılık düzeyine kadar ilerlememesi için bazı önlemleri almak da gereklidir. İngilizcede bu durum Selfie kontrolünün 3 R’si (Reduce, Rethink, Reflect) olarak adlandırılmaktadır:

1. Reduce (Aza İndirgemek): Sanal ortamdaki aktiviteleri aza indirgemek ve kişisel ilişkileri güçlendirmek amacıyla çevrimdışı faaliyetleri arttırmak.
2. Rethink (Yeniden Düşünmek): Sosyal medyayı kendi reklamını yapmak yerine, kullanım amacı doğrultusunda; yani sadece sosyalleşmek amacıyla kullanmak.
3. Reflect (Yansıtmak): Sosyal medyada paylaşılan şeylerin (kendisi için veya kendisini değil) tam olarak neyi yansıttığını anlamaya çalışmak.

Sonuç olarak bir sosyal medya narsisizmine dönüşen bu selfie bağımlılığının özellikle genç nüfusun üzerindeki etkisinin küçümsenmeyecek kadar fazla olduğunu söylemek mümkün. Dolayısıyla bu konuda anne-babalar başta olmak üzere topluma da bu bilincin aşılanması gerekmektedir.

Faydalandığım kaynaklar: Rawhide, Mirror Online, Hazem Khaldieh (Prezi), Glo, Izzi Gadgets, Buffer, Daily Star, Beauty Redefined, Lifehack, Huffington Post, Dr. David Veale, Wise Geek

---

Bu blog yazısını podcast olarak dinlemek için internetkafe.net adresini ziyaret edebilirsiniz.